Grand Prix van Bahrein: Controverse in het Midden-Oosten

Oud Formule 1-baas Bernie Ecclestone en de FIA hielden lang vast aan traditionele circuits op de kalender. Rond de eeuwwisseling kwam daar verandering in. Meerdere Europese Grands Prix konden de bonnetjes amper aftikken door de torenhoge eisen van Ecclestone. De F1-baas zocht naar alternatieven en zag een gat in de markt in het Midden-Oosten. Rijke oliestaten bulken van het geld en hoeven weinig rekening te houden met milieuwetgeving en geluidsdagen. Een ideale match lag in het vooruitzicht.
 
Ecclestone bezocht verschillende locaties, zoals Qatar, Egypte en Libanon en meer. Een hevige concurrentiestrijd barstte los om dat ene felbegeerde plekje op de kalender. Ecclestone konden de landen tegen elkaar uitspelen en de best mogelijke deal voor elkaar boksen. Libanon leek de beste papieren in handen te hebben door een principeakkoord, maar het was Bahrein die met de eer vandoor ging. De lucratieve contracten werden ondertekend en de spaarkas van de Formule 1 werd flink gespekt.  
 
Eind 2002 werd gestart met de bouw van het door Hermann Tilke ontworpen circuit. Binnen no-time was het ultramoderne complex uit de woestijngrond gestampt. Kosten van het project: ca. 125 miljoen euro. Het Bahrein International Circuit werd officieel geopend op 17 maart. Het complex was nog niet volledig opgeleverd, terwijl de eerste editie voor de deur stond. Organisatoren wilden het evenement voor de zekerheid afblazen, maar Ecclestone voelde daar niks voor. Gezichtsverlies kost geld. 

Op zondag 4 april 2004 was de eerste F1-race in het Midden-Oosten een feit. In een decor van woestijnzand en halflege tribunes won Michael Schumacher de race na 57 ronden voor Rubens Barrichello en Jenson Button. Het rozenwater werd ontkurkt op het podium in plaats van de - in Bahrein verboden - champagne. De omstandigheden in Bahrein voelde onwennig aan voor teams, coureurs en fans, maar de organisatoren probeerde de Formule 1-gemeenschap thuis te laten voelen.  
 
Bahrein groeide als vaste waarde op de kalender. Het land kende politieke strubbelingen, doch kwam de Grand Prix hierdoor nimmer in gevaar.  Dat werd anders eind 2010. Mensen in de Arabische wereld gingen de straat op om te protesteren tegen corruptie, armoede, werkloosheid en schending van de mensenrechten. De situatie liep in de golfstaat ook uit de hand en de race werd uit voorzorg uitgesteld. Dat zorgde voor veel gefronste wenkbrauwen binnen en buiten de paddock. Ecclestone wilde eerst niks weten van het schrappen van de Grand Prix, maar uiteindelijk bezweek de F1-baas onder de politieke druk. De race werd definitief geannuleerd. 

Bahrein bleef op de kalender staan voor 2012, maar een onafhankelijk rapport over geweld van de Bahreinse overheid tegen actievoerders, duwden de Grand Prix dieper in de afgrond. De roep voor een boycot werd alsmaar luider. Ecclestone en de FIA bagatelliseerde de situatie en vonden het veilig genoeg om in Bahrein te gaan racen. Grote tv-stations zoals CNN, Al Jazeera UK en Sky News sprake van een grote schande. De krant The Independent noemde dit “een van de grootste controverses in de geschiedenis van de sport”. De FIA en Ecclestone veranderden na deze storm van kritiek niet van gedachten en hielden vast aan hun eerdere standpunten.

De Grand Prix bleef behouden, maar de discussies over wel of niet gaan naar Bahrein, keerde telkens terug. De koningsklasse toont maatschappelijke betrokkenheid en belooft verbetering, maar aan de achterkant blijft de Formule 1 een geldmachine die de sport draaiende moet houden. The show must go on!