Column: Claire Williams ziet dat Williams de weg omhoog gevonden heeft

Ga tien jaar terug in de tijd en het eerste wat opvalt als de dagen, maanden en jaren teruglopen is het aantal technisch directeurs dat het team sinds 2009 in dienst gehad heeft: niet minder dan drie nadat Sam Michael het team in 2011 verliet, met achtereenvolgens Mike Coughlan, Pat Symonds en Paddy Lowe op die positie – en momenteel een vacature bovenaan de engineeringsstructuur.

Dat maakt een gemiddeld dienstverband van 2,5 jaar per persoon, perioden met verlof uitgesloten. Gezien de evolutionaire natuur van F1-auto’s en het feit dat nieuwkomers over het algemeen overhoop halen wat eerder gemaakt is om hun eigen concepten te introduceren, is het geen wonder dat Williams weinig continuïteit heeft op het front van het ontwerp van de auto, wat gereflecteerd wordt in de recente neerwaartse spiraal van de prestaties van het team.

Denk hieraan: het team werd zesde (met Cosworth-motoren) bij de constructeurs in 2010, negende in de twee daaropvolgende seizoenen, achtste in 2013, gevolgd door twee derde plaatsen en twee vijfde plaatsen, voordat het team vorig jaar terugviel naar de laatste plek. Dit jaar staat het team tiende met een punt, onder voorbehoud gescoord nadat twee eerder gefinishte auto’s tijdstraffen kregen bij de Duitse Grand prix.

Hoewel de statistieken laten zien dat het team gemiddeld zevende geworden is in het afgelopen decennium – 6,8 om precies te zijn – is het feit dat fans en sponsors dat niet zo zien. De vicieuze cirkel van de sport begint daarmee: magere resultaten betekent minder inkomsten vanuit de F1 en sponsoren, wat leidt tot minder budget voor de prestaties van de auto, wat leidt tot teleurstellende resultaten en hun bijbehorende impact op opbrengsten, enzovoorts, enzovoorts.

Het is een lastige spiraal om te doorbreken en dat is niet makkelijker gemaakt door misschien wel het grootste aantal technisch directeuren in de sport. Onthou dat Patrick Head, hoewel zowel directeur als aandeelhouder, TD was van 1978 tot 2005, terwijl Adrian Newey al sinds 2006 bij Red Bull zit, en daarvoor acht jaar bij McLaren zat – tijdens de hoogtijdagen van beide teams.

Continuïteit is duidelijk belangrijk, maar ondanks liefst vier TD’s in een decennium heeft Williams momenteel geen hoofd voor haar technische activiteiten. Hoofd ontwerp (Doug McKiernan), voertuigontwikkeling (Adam Carter) en trackside operations (Dave Robson) rapporteren direct aan Claire Williams, de plaatsvervangend teambaas.

Williams gelooft dat opwaartse lijn ingezet is

Gezien deze achtergrond is het geen verrassing om Claire Williams te horen zeggen dat het familieteam liever op deze manier opereert dan dat ze een verkeerde keuze maken voor de top van hun technische structuur. Het is duidelijk dat, om welke reden dan ook, er een aantal gemaakt zijn in het decennium. Het ontbreken van een TD betekent niet dat dit verlies zomaar genomen wordt binnen het team.

“Ik heb gezegd dat het niets nieuws is, het is geen nieuwtje of een geheim, maar ik geloof echt dat Williams de bladzijde omgeslagen heeft”, zegt ze tijdens een exclusief interview in Hongarije, afgenomen in haar werkkamer in de hospitality van het team.

“Ik denk dat het werk wat we erin hebben gestoken en dat mensen niet gezien hebben, omdat het allemaal achter gesloten deuren plaatsvindt, dan wil je geloven dat het werk, de verandering die Williams ondergaan heeft, waar ik zo trots op ben, dat het allemaal mee zal vormen aan de toekomst. Daar kijk ik heel erg naar uit.”

Ze praat over ‘een nieuwe cultuur die gecreëerd is’, van mensen die (vooral intern) promotie gekregen hebben en ‘een nieuwe generatie leiders binnen ons bedrijf’.

Ze voegt eraan toe dat de veranderingen onderdeel zijn van een negen maanden durend veranderingsprogramma, omdat het ‘geen snelle oplossing zou worden om de spiraal te corrigeren, want dat is alsof je een pleister aanbrengt’. “We moesten naar de kern van onze problemen en dat oplossen. We hebben het gevoel dat we ons punt richting de terugkeer gepasseerd zijn, dat we dat pad ver ingeslagen zijn en dat we daar de opbrengsten van gaan zien.”

Gedurende het herzieningsproces werd het bedrijf op de meeste afdelingen geherstructureerd, en ze heeft de mensen die aan het team Williams, het bedrijf Williams en de cultuur Williams bijdragen leren kennen en leren begrijpen, zegt ze.

“We blijven voor de toekomst stabiel vanuit een structureel perspectief, want ik denk dat ontslaan en veranderen niet het beste is om te doen. Je moet je verandering doorvoeren en erin geloven, het laten evolueren en het organisch laten groeien. Ik denk dat we nu de juiste mensen op de juiste banen hebben.”

“Ik denk dat er een aantal gebieden zijn waar we wat versterkingen nodig hebben, misschien meer op hoog niveau, en op andere niveaus in de organisatie.”

Budgettair geen problemen voor 2020

Het huidige aantal werknemers ligt rond de 550, terwijl administratie en overige diensten nog eens 75 mensen toevoegen – vooral in ondersteuning van de F1-operatie – terwijl zusterbedrijf Williams Advanced Engineering 325 man in dienst heeft. Het totaal ligt op zo’n 1000 mensen, 58 keer zoveel als de 17 die Williams vormden toen oprichter Frank Williams in 1977 het bedrijf begon.

Ondanks het aanstaande budgetplafond van 2021 is er voldoende ruimte om afzonderlijke afdelingen uit te breiden en de ‘juiste’ TD is er daar een van. De lijst met uitzonderingen in de financiële reglementen, zoals marketing, administratie en hospitality, zorgt ervoor dat Williams F1 nog zo’n 100 mensen kan inhuren voordat het budgetplafond bereikt wordt.

Dat gezegd hebbende, hoe ziet het budget voor 2020 eruit, vooral gezien de tegenvallende resultaten op het circuit van het team?

“We hebben al vele jaren een gezond budget gehad,” zegt ze, “en ik denk dat mensen het prettig vinden om in ieder geval een team in deze sport te hebben die ze als voorbeeld kunnen gebruiken om over negatieve dingen in de sport te praten en te zeggen dat de sport in de problemen zit. Ik denk dat mensen momenteel kijken naar Williams en ons daarvoor gebruiken.”

“We zijn echter een beursgenoteerd bedrijf; iedereen kan onze resultaten zien. We hebben zeer goede jaren gehad en winst gemaakt. 2020 en daarna zien er oké uit. Dit is geen gemakkelijke omgeving om in te zitten, waarbij je probeert veel sponsorgeld binnen te halen om te kunnen blijven racen, dus we hebben altijd een beetje creatief moeten zijn als het aankomt op hoe we ons inkomen genereren.

Ik wijs erop dat beursgenoteerde bedrijven winst moeten maken, terwijl van raceteams verwacht wordt dat ze iedere cent spenderen aan prestaties. Botst dat niet?

“Op de balans hoef je er niets over te zeggen, waarin je echt gaat investeren”, countert ze. Daaraan voegt ze toe: “Het gaat allemaal om het voorgaande jaar. Je kan zelfs een zin in je jaarverslag zetten en zeggen ‘we hebben tien miljoen pond winst gemaakt en volgend jaar gaan we dat uitgeven aan X, Y en Z’.”

Voldoende investeringen in de toekomst

Ik stel dat Williams het enige team op de grid is dat nog steeds een behuizing voor de versnellingsbak gebruikt dat helemaal van aluminium is, terwijl van de composietenafdeling gezegd wordt dat er investeringen nodig zijn. Hoewel het indrukwekkend is dat er regelmatig winst boekt wordt en het wijst op geweldige financiële discipline, is de brandende vraag natuurlijk: investeert het team voldoende in de toekomst?

“Dat proberen we. Met een budget ter grootte als die van ons is het uitgeven aan kapitaal lastig om uit te zoeken. Je hebt altijd prioriteiten met een budget als dat van ons, maar hiervoor (2013, toen zij en CEO Mike O’Driscoll de regie over de groep in handen namen) werden niet de investeringen gedaan die nodig waren.”

“Je moet prioriteiten stellen.”

Het is duidelijk dat Williams overleeft tot 2021, het moment dat alles verandert in de F1. “In 2021 kan het erg positief voor ons zijn vanuit het perspectief van het budgetplafond en de distributie van het prijzengeld als de eerste jaren aanvangen”, zegt ze.

De truc is echter om daar te komen. “We zijn gelukkig met de partners die we hebben en dat ze enorm ondersteunend zijn. Ik heb geen klachten gehad van onze huidige partners over onze prestaties. Ik denk dat dit veel zegt en een testament is voor het werk dat onze marketinggroep levert om op andere manieren waarde te leveren dan alleen via wat er op het circuit gebeurt.”

“Titelsponsor ROKiT is afgelopen winter bij ons gekomen en ze wisten dat we laatste zouden worden in het kampioenschap. Toch gingen ze met ons in zee. Het is geen insignificante samenwerking, het is een groot partnerschap en zoals iedereen heeft kunnen zien hebben ze die recent met twee jaar verlengd. Dat is geweldig.”

Geen begrip voor niet tekenen financiële reglementen

Net als de meeste niet-fabrikanten is Williams bang dat de reglementen voor 2021 – financieel, technisch en sportief – verwateren voor de introductie, waarschijnlijk op aandringen van de grote teams, die vele dreigingen opgesteld hebben en in het geval van Ferrari ook een veto.

“Dat ben ik zeker”, zegt ze zonder pauze. “Ik lobbyde voor het tekenen van de financiële reglementen. De sportieve en technische waren niet waar ze moesten zijn, maar ik begreep niet echt waarom we de financiële reglementen niet getekend hebben.”

“Ze waren voor mijn gevoel klaar. Natuurlijk heb ik zorgen, want vier maanden is in de Formule 1 een lange tijd voor mensen om dingen veranderd te krijgen. Ik hoop dat ze het niet doen, want ik denk dat het cruciaal is voor de toekomstige duurzaamheid van de sport, of in ieder geval een aantal teams.”

“Dus alles waar ik op hoop is dat we een set technische reglementen produceren die beter racen mogelijk maken en zo een betere sport en een betere show voor de fans te creëren. Uiteindelijk draait het allemaal om de fans, want zonder hun hebben we geen sport, geen raceteams en hebben wij onze banen niet.”

Vertrouwen in goede uitwerking technische reglementen

Werken de technische reglementen van 2021 – of wat ervan bekend is tot nu toe – voor of tegen het zakenmodel van Williams, wat inhoudt dat het een volledig onafhankelijke constructeur is in plaats van het kiezen en kopen van stukjes over de hele grid? Vooral als het aankomt op de verschillende categoriseringen zoals hier omschreven?

“We werken voor ons”, zegt ze voordat ze zich indekt: “We hebben ze nog niet volledig gezien, dus het is lastig te beoordelen of ze werken of niet. Maar we denken aan de standaardisatie, de voorgeschreven onderdelen…”

“Als onafhankelijke constructeur willen we natuurlijk zien dat alles wat qua prestaties het verschil kan maken op de lijst met onderdelen staat die we zelf moeten ontwerpen, want dat is het DNA van de sport.”

“Als het aankomt op standaardisatie, denk ik dat het iets goeds is als het financieel zin heeft en de teams deze onderdelen nu wel of niet zelf maken, zo lang het financieel niet nadelig is voor een team.”

“Met standaardisatie en standaard onderdelen die we kunnen kopen, heeft het geen zin om honderden, duizenden of miljoenen te spenderen aan bepaalde componenten voor onze raceauto’s als ze geen verschil maken in de prestaties.”

“Ik denk dus dat we er blij mee zullen zijn als er nut zit in deze vier categorieën.”

Duurzaamheid F1 niet vaak genoeg besproken

Tot slot gaat het over de grote D: duurzaamheid. Heeft de F1 een toekomst die groen genoeg is om te overleden?

“Ik denk dat we erg voorzichtig moeten zijn met het doorzetten van een aantal beslissingen die we nemen”, zegt ze, waarbij ze in het verleden duidelijk veel over het onderwerp gedacht heeft.

“We praten niet genoeg over wat we gedaan hebben om de sport groener te maken. Dat is het beeld. Mensen denken dat de Formule 1 een olieverslindende sport is, en we hebben niet genoeg gedaan om dat beeld te laten verdwijnen en te praten over de echt positieve stappen vooruit die we gezet hebben, vooral met deze nieuwe krachtbronnen.”

“Er zijn honderden miljoenen dollars in ze geïnvesteerd en de technologie erin zal doordruppelen naar de wegfabrikanten. Daar praten we niet over, maar dat zouden we wel moeten doen.”

Daarna geeft Claire een sprekend voorbeeld. “Een van de gespreksonderwerpen op dit moment is het bijtanken. Ik zie niet hoe dit niet in complete tegenstelling is en ons tien stappen achteruit laat zetten in vergelijking met wat we willen promoten in deze sport en de positieve kanten van de F1 vanuit het perspectief van het milieu.”

Tot slot maakt Claire het punt dat ‘de familie Williams nooit winst gehaald heeft uit haar raceteam en dat alles teruggaat naar het team’. “Iedere cent die we hebben, gaat naar de F1, en het is onze missie voor de toekomst om ervoor te zorgen dat we deze gebieden binnen het bedrijf gebeteren om vooruit te kunnen in de toekomst.”

Ongeacht wat de pessimisten voorspellen is het duidelijk dat Williams een toekomst heeft.