Column: Rebelleren is een gave

Over doden niets dan goeds, tenzij Max Mosley die dode is. Dan worden de termen ‘orgie’ en ‘Nazi-vader’ meteen van stal gehaald. Ziekmakend eigenlijk – kan het dan nooit een keer normaal?

Dertien jaar geleden moest Mosley een kopje kleiner worden gemaakt. Hij met de gigantische staat van dienst in de autosport had zijn hand overspeeld na het spionageschandaal. Vervolgens werd-ie zélf slachtoffer van een spionageschandaal. Betrapt in een bordeel. In een weinig verhullend kostuum, overigens zonder referenties naar de Duitse bezetter – dat is later bewezen in de rechtbank, maar ja, de nieuwswaarde daarvan is natuurlijk minder dan zo’n prachtige schreeuwende kop.

Terwijl het eigenlijk zo simpel is. Als de beste man graag naar een bordeel ging – ieder zijn voorkeuren. Beter dat-ie naar een bordeel trok om z’n behoeften te bevredigen dan dat-ie een willekeurige secretaresse onder handen nam.

Meerdere plusjes

Mosley is véél meer dan dat schandaal. Ik was groot fan. Welbespraaktheid spreekt me aan. De manier om met een uitgestreken smoelwerk verhalen te vertellen waarvan menigeen de bakkes openvalt: heerlijk. Naar mijn mening was-ie als wapenbroeder van Bernie Ecclestone, ten tijde van de FISA-FOCA-oorlog, op zijn best. Lef en doorzettingsvermogen tonen bij iets wat door de goegemeente wordt aangemerkt als heiligschennis, dat verdient in mijn boekje meerdere plusjes.

Lef en doorzettingsvermogen had-ie sowieso nodig om op plaatsen te komen waar hij wilde zijn. Vader Oswald was ten tijde van WOII vooraanstaand lid van de Britse fascistenunie. Vriendjes met de Führer himself. Kleine Max had daardoor van jongs af aan met vooroordelen te maken.

Voor wie de FISA-FOCA-oorlog als een prehistorische happening klinkt: begin jaren ’80 stonden (voornamelijk) Britse zelfstandige teams op tegen de macht van de autosportbond (destijds nog de FISA, nu de FIA) in een poging om een vorm van gelijkwaardigheid te creëren. Inzet: meer geld, meer technische vrijheid en vooral minder macht bij de gevestigde, Parijse orde.

Van gepassioneerde hobbyracers naar miljoenenbedrijven

Dankzij de door Mosley (destijds teambaas van de inmiddels lang vergane March-renstal) en Ecclestone (teambaas Brabham) aangevoerde wapenwedloop transformeerde de sport op de genoemde vlakken. F1-teams veranderden van clubjes gepassioneerde hobbyracers met een moersleutel in de hand, naar miljoenenbedrijven met serieuze investeerders. De fundering voor het spektakel waar wij elke twee weken van genieten, werd gelegd na de FOCA-kruistocht waardoor de autosportunie werd gedwongen een paar tonen lager te zingen.

Later (1993) werd Mosley zélf voorman van de internationale autosportfederatie. Beroerdere timing was haast onmogelijk: in zijn eerste presidentsjaar verongelukten Roland Ratzenberger en Ayrton Senna. Mosley voerde drastische veiligheidsmaatregelen door, waarmee hij levens van tientallen coureurs redde. Onder die coureurs ook Jos Verstappen. Je zou dus met een kwinkslag kunnen stellen dat de maatregelen van de ene Max, het succes van de andere Max mogelijk heeft gemaakt.

Toen ik David Brabham een aantal jaren geleden interviewde voor een achtergrondverhaal over Ratzenberger, werd ik me bewust van Mosleys menselijkheid. Brabham vertelde honderduit over de humane manier waarop Mosley handelde. Zo bleek de FIA-president na het fatale weekend daags met de betrokken families – ook die van Brabham, want een dodelijk ongeval treft meer dan enkel de nabestaanden – te hebben gebeld. Maandenlang bleef Mosley nauw betrokken, in zijn rol als president, maar vooral ook in een rol als medemens en praatpaal.

Rebelleren is een gave

Geregeld schrijf ik over zaken als de menselijke maat en framing. Laat mij op deze plaats van Mosley een beeld schetsen van een aimabele, welbespraakte aanpakker. Eentje die soms over lijken ging, maar ook eentje met een klein hartje.

Ter nagedachtenis aan Mosley mogen we bovenal het controleren en het beoordelen van autosportbonden hoog in het vaandel houden. Ik wil niet beweren dat belangenverstrengeling eenvoudig te omzeilen is, maar de situatie omtrent het gebrek aan vermogen in de Ferrari-motoren is bijvoorbeeld op zijn minst bedenkelijk. Ook de controle met betrekking tot de door FIA georganiseerde opleidingsklassen kan vele malen beter. Het feit dat Nikita Mazepin ooit een superlicentie heeft kunnen krijgen, zou an sich al Kamervragen op moeten leveren.

Rebelleren is een keuze, rebelleren is bovendien een kunst. Als die kunst goed wordt uitgevoerd is het een gave. Af en toe moet de gevestigde orde even een schop onder de kont krijgen om weer – of zodoende – goed te functioneren. We leven in een tijd waarin ons beeld van de werkelijkheid voor een groot gedeelte wordt gevormd door wat ons wordt aangeboden. Ik wens dat er binnenkort een nieuwe Mosley opstaat, om de boel flink wakker te schudden.

René Oudman
Twitter: @reneoudman