Achtergrond: alleskunner Robert Wickens, een ondergewaardeerde superheld

Gezien zijn erelijst zou Robert Wickens niet misstaan op de Formule 1-startopstelling. De Canadees blonk namelijk uit in elke wagen waarmee hij racete. Het lot bepaalde echter anders. Wickens racet pas net weer, nadat hij jarenlang een strijd voerde die door de goegemeente als 'niet te winnen' werd beschouwd. GPToday.net belicht een ondergewaardeerde held.

Robert Tyler Wickens is 34 jaar. Sinds vandaag (maandag), trouwens. Pás 34 jaar. Wickens maakt onderdeel uit van de verloren generatie 1988-1993, de club van coureurs die tussen Lewis Hamilton en Sebastian Vettel aan de ene zijde en Max Verstappen en zijn leeftijdsgenoten aan de andere zijde valt, en zodoende naast grote successen in de Formule 1 heeft gegrepen.

Desalniettemin zijn er veel grote talenten in die generatie. Wickens, een coureur die in Europa eigenlijk alweer is vergeten, is één van die grote talenten. Met een beetje meer geluk was hij al jaren een vaste waarde in de koningsklasse geweest.

BMW en rode stieren

Als Robert medio jaren '00 overstapt vanuit de karting naar de autosport, valt hij met zijn neus in de boter. Verschillende multinationals proberen uit man en macht voet aan de Noord-Amerikaanse autosportgrond zetten. Zo is er BMW, dat in de jaren ’00 een succesvolle eigen raceklasse runt - de Formule BMW - en Red Bull, dat in dezelfde periode grootheidswaanzin krijgt en een nieuw racetalent wil scouten aan de andere kant van de Atlantische Oceaan. Aangezien de familie Wickens niet schathemelrijk is, komen verschillende scholarships als geroepen.

In de Amerikaanse Formule BMW-klasse zet Robert flinke stappen. Hij wint races, vecht om het kampioenschap en rijdt zich behoorlijk in de kijker. BMW wil hem financieel een handje helpen, net zoals Red Bull, dat inziet met Scott Speed het verkeerde talent te hebben gecontracteerd en daarom zo'n beetje iedereen die een stuur kan vasthouden een verbintenis aanbiedt. Met de stickers van het stierenmerk op zijn wagen rijgt Robert successen aaneen.

Voor het seizoen 2007, Robert is dan 18 jaar oud, wordt koers ingezet richting de Champcar Atlantic. Robert heeft zijn vizier gericht op een zitje in de hoogste Amerikaanse racecategorie, wat er op dat moment dankzij de open wheel split nog twee zijn. Red Bull heeft echter andere plannen en Robert wordt na een ijzersterk debuutseizoen in de Atlantics overgeheveld richting Europa.

Gekonkel

Red Bull bouwt een tweetrapsraket, waardoor Robert in één klap veel ervaring kan opdoen. Hij rijdt in 2008 voltijdprogramma in de Formule Renault 3.5 en mag wat gastraces afwerken in de Formule 3 Euroseries. Vanuit de Champcar Atlantics is de overstap naar de drieënhalfliterkanonnen een vrij grote en Robert heeft aanvankelijk wat moeite om zich aan te passen, maar als het draait, wil het ook goed lukken. In een veld met latere kampioen Giedo van der Garde, met Charles Pic en Filipe Albuquerque boekt hij zelfs een zege.

Winnen doet Robert ook in de Formule 3, waar de concurrentie bestaat uit Nico Hülkenberg, Edoardo Mortara, Renger van der Zande en Jules Bianchi. Tussendoor heeft hij ook nog gezegevierd in de landenklasse A1 Grand Prix, waardoor niemand meer om de profetie heen kan: Robert is een natuurtalent, eentje die op zijn tijd zeker in de Formule 1 zal belanden.

Het is aan Red Bull om de ruwe diamant zo goed mogelijk te begeleiden. Dat laat het energiedrankjesmerk helaas na. Intern gekonkel doet de burelen in Oostenrijk daveren en een stoelendans in de Formule 1 houdt menigeen aldaar in de greep. Bovendien heeft Red Bull in de late jaren ’00 krankzinnig veel coureurs onder contract – waar het tegenwoordig al moeilijk blijkt om voor pupillen de juiste raceklasse te kiezen, daar is het anno 2009 helemaal een drama voor de stierensquad om aan ieders voorkeuren te voldoen.

Heen en weer - maar wel kampioen

Waar leeftijdsgenoot Jaime Alguersuari als Brits Formule 3-kampioen wordt getrakteerd op razendsnelle promotie, waardoor hij nog voor de zomerstop van 2009 zijn Formule 1-debuut maakt, daar wordt Robert in de nieuwe Formule 2 geparkeerd. Een foute beslissing, want die klasse, die overigens niets met de huidige Formule 2 of haar voorganger GP2 Series heeft te maken, is een doodgeboren kindje. Robert wint de eerste twee races dominant, maar niemand kijkt er naar om.

Vanwege haar eigen blunders staat Red Bull voor paal, waardoor het mes in het juniorteam wordt gezet. Niet langer kan men verantwoorden dat er bijna twintig jongelingen met Red Bull-steun rondrijden, waarvan er uiteindelijk misschien drie of vier richting de koningsklasse promoveren. Robert is één van de slachtoffers. Waarom hij, de jongen die overal won, precies sneuvelt weet eigenlijk niemand, al gaat het verhaal dat Helmut Marko nogal veel waarde hechtte aan de resultaten van een reactievermogentest, en dat Alguersuari en Sébastien Buemi daarop bijzonder hoog scoorden – en jongens als Brendon Hartley en Robert niet, waardoor ze moesten wieberen.

Robert zoekt zijn heil in de nieuwe GP3 Series, wint uiteraard een handvol races, want dat doet-ie overal, maar moet de titel nipt aan Esteban Gutiérrez laten. Voor 2011 vindt de Canadees – nog altijd slechts 22 jaar – onderdak in de Formule Renault 3.5, daar waar hij een paar jaar eerder als melkbaard door Red Bull werd geparkeerd. Met drie extra jaren ervaring in de tas levert Robert een sensationele titelstrijd met zijn Carlin-teamgenoot (en Red Bull-junior) Jean-Éric Vergne af, eentje die hij in zijn voordeel beslist. Als testrijder wordt hij bij het F1-team van Marussia Virgin betrokken, wat Robert tijdens de Grand Prix van Abu Dhabi deelname aan een vrije training oplevert.

Vaste waarde

Dan zal die deur naar de Formule 1 eindelijk wel openstaan, niet waar? Nou, nee. Robert vist wegens geldtekort achter alle netten, kiest tegen een verblijf in de gedevalueerde GP2 Series, telt zijn knopen en gaat uiteindelijk in op een uitnodiging van Mercedes-Benz om deel uit te maken van hun opgetuigde juniorenstal. Hij mag voor nop in de Deutsche Tourenwagen Masters rijden, zij het bij Mücke Motorsport, een klantenteam dat door de fabriek niet geheel serieus wordt genomen.

Als blijkt dat Robert toch wel heel wat in zijn mars heeft, wordt de Canadees voor het tweede jaar – we spreken inmiddels 2013 – overgeheveld naar de fabrieksstal. Uiteraard wint hij een race. Robert groeit uit tot een vaste waarde in de Duitse toerwagenklasse, is niet gruwelijk constant en grijpt daardoor naast titels, maar weet ieder seizoen te winnen en houdt er bovendien een zakcent aan over.

Een nieuwe kans dient zich aan als landgenoot en vriend James Hinchcliffe eens voorstelt een wagenruil te doen. Hinch is IndyCar-meubilair, op de top van zijn kunnen als kopman van Schmidt Peterson Motorsports en bovenal goed voor zijn kameraden. Wanneer Robert in de vroege wintermaanden van 2017 zijn eerste rondjes met een IndyCar afwerkt – negen jaar later dan gepland – maakt hij direct indruk op de teamleiding van SPM.

Schot in de roos

Debuteren doet Robert bijna in de voorzomer van dat jaar, als vaste rijder Mikhail Aleshin na het rijden van de 24 uur van Le Mans niet tijdig een inreisvisum voor de Verenigde Staten krijgt. Robert mag de trainingen voor zijn rekening nemen en doet dat naar behoren, maar als Aleshin op zaterdag voor de kwalificatie alsnog op het circuit van Road America arriveert, moet de Canadese invaller weer wijken.

Sam Schmidt en Ric Peterson weten echter voldoende om Robert voor 2018 een vaste zitplaats aan te bieden. Het blijkt een schot in de roos. Robert rijdt voor zijn debuutrace op het stratencircuit van St. Petersburg naar poleposition, om een dag later dankzij een overijverige Alexander Rossi naast een sensationele overwinning te grijpen.

De IndyCar-bolide is een kolfje naar Roberts hand. Hij is reeds 28, van een jong talent mag men niet meer spreken, maar de Canadese hardrijder doet van zich spreken. Na de misgelopen zege in St. Petersburg haalt Robert bij zijn tweede IndyCar-wedstrijd alsnog een bokaal op door tweede te worden op de oval van Phoenix. Een vierde plek in Alabama, twee vijfde plaatsen op Road America en Iowa, twee derde plekken op de street course van de Indianapolis Motor Speedway en in de thuisstraten van Toronto worden bekroond met een tweede plaats op Mid-Ohio. Oh, en Robert wordt ook nog Rookie of The Year bij de Indianapolis 500.

Pocono 2018

Een geweldige carrière ligt in het verschiet. Het nieuwe IndyCar-kanon is opgestaan en zijn naam is Robert Wickens. Met nog vier races voor de boeg kan Robert het Rookie of The Year-kampioenschap van de IndyCar Series eigenlijk niet meer ontgaan, maar die eerste overwinning lonkt en daarvoor wil de Canadees nog wat stevig zijn ellebogen uitsteken.

Het is de zevende ronde van de ABC Supply 500, de ovalwedstrijd op de Tricky Triangle van Pocono, als Robert zijn neus aan het venster steekt bij de gewezen ovalspecialist Ryan Hunter-Reay. In één van de drie lange linkerbochten knijpt de Amerikaan zijn Canadese collega echter af – een normale manoeuvre, welke iedere ovalcoureur zou opvatten als een subtiele hint om eventjes te liften. Robert houdt zijn voet echter stijf op het gaspedeel.

De SPM-rijder tikt zijn ervaren collega op het linkerachterwiel, waardoor deze begint te schuiven. Hunter-Reays wagen komt diagonaal voor Roberts bolide, waardoor de alleswinnaar als over een schans gelanceerd richting de betonnen muur vliegt. Robert heeft botte pech als zijn rechtervoorwiel net boven de muur uittorent, en door het hekwerk dat als afzetting dient wordt gegrepen. Wat anders een stevige klapper was, transformeert pardoes in een horrorcrash. De neus van Roberts bolide slaat in de hekken en terwijl de wagen aan stukken wordt gescheurd, maakt-ie een aantal duizelingwekkende buitelingen.

Revalidatie

Het ongeluk doet denken aan de klapper van Kenny Bräck, maar zoveel geluk als de Zweed heeft Robert niet. Hij wordt naar het ziekenhuis vervoerd, waar snel blijkt dat de Canadees ongeveer alles heeft gebroken. De lijst: een borstwervelfractuur, een nekbreuk, gebroken schenen en kuitbeenderen in zowel het linker- als het rechterbeen, meerdere breuken in beide handen, een geboren rechteronderarm, een gebroken elleboog, vier gebroken ribben, een longkneuzing en letsel aan de wervelkolom.

Robert zal nooit weer in een raceauto zitten, zoveel is duidelijk. Maar Robert, de alleswinnaar, laat zich niet uit het veld slaan. Een paar weken na zijn verschrikkelijke ongeval neemt hij een filmpje op, waarin hij uitspreekt het doel te hebben om weer te racen. Men neemt hem niet serieus, maar dat Robert over een ijzeren wil beschikt, blijkt als hij binnen een halfjaar weer zelfstandig staat, een stukje fietst en meerdere handelingen uitvoert die iemand met een dwarslaesie niet zou moeten kunnen.

Gesteund door zijn vriendin Karli levert de onverzettelijke Robert het ene na het andere wonder af. In de zomer van 2019 staat hij uit zijn rolstoel op om haar ten huwelijk te vragen. Robert laat zich steeds vaker bij races zien, werkt zich zestien slagen in de rondte en deelt zo af en toe een filmpje waaruit blijkt dat hij wederom gigantische vorderingen heeft gemaakt. Een kleine duizend dagen na het afschuwelijke incident in Pocono, in de zomer van 2021, bestuurt Robert weer een racewagen, een Hyundai Velostar, dankzij Bryan Herta Autosport. Vorig jaar won hij alweer races, in de Michelin Pilot Challenge. Robert Wickens is vandaag 34 jaar geworden. Gezien zijn crash is het een mirakel dat hij die leeftijd heeft gehaald, maar gezien zijn doorzettingsvermogen geen wonder. Nog vele jaren, Robert!