Column: Alex Zanardi - De leeuw die onophoudelijk blijft vechten

We leven in een snelle wereld. Alles moet rap, alles is gebaseerd op tempo en alles moet nu. Iedereen die mee kan doen, wordt geacht mee te doen en degene die om wat voor reden dan ook niet meedoet verdwijnt rap op de achtergrond of in de vergetelheid.

Voormalig Formule 1-coureur en tweevoudig CART-kampioen Alex Zanardi plaatste zichzelf door zijn optimistische en vooruitstrevende persoonlijkheid middenin die snelle maatschappij. De 53-jarige Italiaan kende meerdere grote tegenslagen, maar bleef telkens knokken en keerde altijd vol goede moed terug. Zelfs een raceongeval dat hem beide onderbenen kostte, weerhield Zanardi er niet van om van het leven te genieten.

Sinds medio juni ligt Zanardi in het ziekenhuis. Alweer. Hij werd aangereden tijdens een handbikewedstrijd, een discipline waarin-ie zich sinds het verliezen van beide onderbenen (in 2001) heeft bewezen. Wat heet: de vrolijke Alessandro won in het verleden al meermaals paralympisch goud. De berichtgeving rondom hem is minimaal. De 41-voudig Grand Prix-starter onderging meerdere zware operaties, voornamelijk aan het hoofd. Dagenlang zweefde hij tussen leven en dood en ondanks dat er kortgeleden een hoopgevend bericht vanuit het hospitaal verscheen – ‘hij reageert op prikkels’ – duurt het lang en weet niemand precies hoe de ‘Leone’ er aan toe is.

Pluk-de-dag-principe

Het is eigenlijk heel logisch, maar daarom niet minder droevig. Als een persoon op één of andere manier uit beeld raakt, dan wordt er minder over diegene gesproken. En zoals ik in een vorige column al eens aangaf – meestal wordt er pas stilgestaan bij de ongekende prestaties van een persoon, als deze er niet meer is.

Vlák voor zijn handbikeongeval was Zanardi te gast bij de Formule 1-podcast Beyond The Grid. De publiekslieveling kletste vijf kwartier in een uur en trakteerde luisteraars op briljante anekdotes. Uit het onderliggende verhaal bleek andermaal hoe verrekte lastig zijn verschillende routes zijn geweest en het feit dat hij, ondanks zijn ‘ongewone’ leven als gehandicapte, op lovenswaardige wijze het ‘pluk-de-dag’-principe volgt.

Altijd lachen, altijd knokken

Juist omdat mensen snel worden vergeten wijd ik deze column aan Zanardi. De manier waarop hij zich keer op keer als een ware leeuw heeft teruggevochten is ongehoord knap en een voorbeeld voor velen. Aanrijding met een motorrijder voorafgaand aan een raceweekend (Hockenheim 1993) waarbij hij een botje in zijn linkervoet brak? ‘Geen probleem, mijn rechtervoet doet het nog’.

Een afschuwelijk ongeval op Spa-Francorchamps waarbij zijn bovenkamer als een beslagkom met scrambled eggs door elkaar werd geschud? Kan gebeuren, Zanardi knokt gewoon net zolang tot hij weer een kans krijgt om in een Formule 1-wagen te stappen en zal niet zeiken wanneer zijn noodlijdende werkgever hem voor een paar Grands Prix langs de zijlijn zet omdat er een paydriver binnenwandelt die tonnen meebrengt.

Geen zitje voor het volgende Formule 1-seizoen? Omdenken – vlieg naar de Verenigde Staten en laat de CART/IndyCar-teams zien wat je waard bent. Een engineer die beweert dat je toekomstige teambaas beter geen Italianen kan aannemen omdat die ‘nu eenmaal snel fouten maken’? Bewijs hem zijn ongelijk en win in je eerste seizoen op fenomenale, onvergetelijke wijze de wedstrijd op Laguna Seca (typ op YouTube maar eens ‘Zanardi The Pass’ in). Daarna verover je twee kampioenschapstitels en sluiten de Amerikaanse fans jou in hun hart. Een mislukte herintrede in de Formule 1 volgt? Don’t be alarmed, in de VS ben je altijd welkom.

‘If life gives you lemons, make lemonade’

Die laatste transfer leverde hem twee kapotte onderbenen op. Zanardi verloor daarnaast bij die afschuwelijke crash vierenhalf liter bloed – en bijna zijn leven. Twee jaar later zat de vechtersbaas alweer in zijn bolide om het restant van de race waarin hij het verschrikkelijke ongeval had beleefd, af te maken. Kort daarna won hij races in het toerwagenkampioenschap waar onder meer Tom Coronel in uitkomt – met een wagen waarin het gaspedaal met de handen werd bediend.

Sterker nog, na het noodlottige ongeval waarbij hij zijn benen verloor, floreerde Zanardi als nooit tevoren. In Londen (twee keer) en Rio de Janeiro (twee keer) werd er goud gewonnen op de Paralympische Spelen. Als iemand omdenken tot een kunst heeft verheven, is het Zanardi wel. Wat het leven ook op hem afvuurt – hij blijft strijden en kwam tot dusver altijd weer boven.

Komende vrijdag wordt Alessandro Zanardi 54 jaar oud. Laten we allemaal even stilstaan bij de verjaardag van deze held, personen als hem koesteren en hopen dat hij ook dit gevecht op zijn kenmerkende manier winnend weet af te sluiten.

René Oudman
Twitter: @reneoudman