Historie: Het verhaal van Berger en Senna

Humor op de werkvloer. Voor een aantal zal humor achter het bureau onderdeel blijven van de helaasheid der dingen, wanneer er bijvoorbeeld geen sprake van is. Te denken valt aan mensen die serieus werk moeten verrichten, zoals de klantenservice van de HEMA of de medewerker van een boekenwinkel. Gelooft u mij, die vragen zich daags na Koningsdag nog af of de oranje bui boven Nederland - te zien op Buienradar - een hagelbui of hittegolf voor moest stellen. Echter, voor anderen is een beetje humor een welkome toevoeging aan wat normaliter een ernstig serieuze baan is. Te denken valt aan de uitvaartondernemer. Deze kent de beste grappen die thematisch aan zijn sector verwant zijn. Ook buschauffeurs hebben een uitstekend gevoel voor humor. Zo heb ik laatst nog tussen Utrecht en Parijs naast een chauffeur gezeten die uitlegde welk pompstation in Rome de hoogste garantie biedt op mannelijk gezelschap in de eenzame uren.

Ook in de Formule 1-paddock is humor nooit ver te zoeken. Practical jokes zijn immers aan de orde van de dag. Feitelijk zijn de briljante geesten van het summum der autosport ook maar jochies die met groot en duur speelgoed mogen spelen. Vandaag in de historische rubriek een blik in het verleden van de beste practical jokes in de Formule 1.

Eervolle vermeldingen

De paddock heeft een groot aantal grappenmakers gekend in haar historie waarover veel verhalen op het net circuleren. Eervolle vermelding gaat naar Vitantonio Liuzzi, die Barbara het schaap - de talisman van Scott Speed - ontvoerde en haar bij teruggave 'per ongeluk' onthoofde alvorens hij een volledig doorgedraaide Speed van het intacte origineel voorzag. Ook 1 april-grappen doen het goed. Zo kreeg Eddie Jordan tijdens de Braziliaanse grand prix van 2001 de pers op zich afgestormd nadat deze naar buiten bracht dat de fabriek van Jordan het Engelse Silverstone zou verruilen voor Dublin, Eddie Jordans heimat. Het putte de journalisten uit; zo moesten zij zich daarvoor al naar de stal van Ferrari haasten waar het gerucht ging dat Rubens Barrichello na de race vervangen ging worden door MotoGP-rijder Max Biaggi. In 2012 introduceerde James Allison namens Lotus een linkshandig stuurwiel voor Kimi Räikkönen en zorgde Red Bull in 2014 voor een interessante kijk op onboard social media door te claimen dat hun stuurwiel Twitter ging ondersteunen.

Berger en Senna

Als wij een lijst op gaan stellen met alle grappen die men uit heeft gehaald in de Formule 1-paddock zitten we hier nog even. Daarom wil ik het graag met jullie hebben over het koningspaar van de grappen en grollen; de Laurel & Hardy, Mini & Maxi, Tom en Jerry, Sylvester en Tweety van de Formule 1: Gerhard Berger en Ayrton Senna. Ik ben mij ervan bewust dat het niet direct de protagonisten zijn waar men gelijk aan denkt, maar dat is nu exact de reden waarom het verhaal van deze twee rijdende legendes des te specialer is. Tevens mag niet onderschat worden in hoeverre de legende van Ayrton Senna, de mythe, door deze verhalen over de menselijke kant van zijn persona des te krachtiger wordt.

Berger en Senna reden samen voor het team van Mclaren in de seizoenen van '90, '91 en '92. Net als Hamilton en Rosberg (een vergelijking gemaakt door Berger zelf) lieten zij hun ego's het met elkaar uitvechten op het circuit. Echter, zoals ingeleid gebeurde dit ook op een ludieke manier buiten de baan.

Het hotel als speeltuin

Hotelmanagers hadden zo hun redenen om ineen te krimpen bij het verwelkomen van de heren collega's. Het hotel was het ideale speelterrein. Zo was er tijdens de Grand Prix van Australië in 1990 een dinerfeestje waar op een willekeurig moment verscheidene aanwezigen in het water werden geduwd. Senna voelde de bui al hangen en vluchtte, na snel een half glas water over Berger leeg te hebben gegooid, naar zijn hotelkamer. Voor Berger betekende dit oorlog. Met een beetje hulp kreeg Berger het voor elkaar om met allerlei A-Team-achtige technieken de brandblusser onder zijn hoteldeur door te mikken. Om drie uur in de ochtend werden de hotelgasten bruut gewekt door een hels kabaal. Senna vloog uit het raam van zijn hotelkamer. Van de hotelkamer was weinig meer over. Berger herinnert zich: "De verwarring na het kabaal wekte een heleboel mensen, die op hun beurt begonnen te schreeuwen naar Senna vanwege alle herrie. Hij schaamde zich enorm."

Tijdens een hotelverblijf in het Australische Port Douglas liet Berger een niet nader genoemd aantal kikkers los in de kamer van Senna; in zijn kast, in zijn bed, tussen zijn kleren. Een furieuze Senna spendeerde de rest van de nacht met het verzamelen van de beesten. Bij het ontbijt bracht Senna Berger op de hoogte waarop hij aan Senna vroeg: "Heb je ook de slang gevonden?" Senna heeft weinig geslapen die dagen, hoewel hij Berger nog wel van repliek heeft gediend door een stuk Franse kaas in diens airco te plaatsen.

Ook gij, Ron Dennis?

Vanaf de zijlijn werden deze ontwikkelingen op de voet gevolgd door Mclaren-teammanager Ron Dennis. Nu staat Dennis bekend als een efficiënt zakenman met weinig ruimte voor infantiele escapades. Echter, we kunnen er niet verder naast zitten. Ook Dennis kon genadeloos zijn. Zo vertelt hij in een interview het verhaal van zijn kamer in een luxueus Italiaans hotel waarin iedere vierkante centimeter beplakt was met pornografisch materiaal. Hier moest hij op de één of andere manier van af zien te komen. Philip Morris (ook niet vies van een feestje) liet die avond bij - wederom - een dinerpartij een heuse ontsnappingskunstenaar aantreden. Met een dwangbuis sprong de illusionist in het water waar pijnlijk duidelijk werd dat hij geen Houdini was. Per ambulance werd de illusionist afgevoerd, wat voor Dennis dé afleiding was waar hij naar zocht om in allerijl zijn kamer te kunnen ontdoen van de uitdagende posters. Na gehoord te hebben wie de grap in uitvoering heeft gebracht zorgde Dennis ervoor dat de kamer van deze persoon (Dennis noemt geen namen in het interview) volledig leeggehaald werd: meubilair, kleding, alles.

*Wellicht dat dit verhaal raakvlakken toont met het verhaal van Senna die ooit de kamer van Berger leeg heeft gehaald waardoor hij op het circuit aantrad in zijn ondergoed, maar dit gebeurde volgens sommigen in Hongarije, niet in Italië.

Was dat alles?

Uiteraard houdt het hier niet op. Op deze manier gebeurde er nog zóveel meer in de begin jaren negentig. Zo is het verhaal over Senna's attachékoffer een absolute klassieker. Deze was opgetrokken uit een koolstofvezel composiet en zodoende, volgens Senna, onverwoestbaar. Berger stelde deze assumptie op de proef door de koffer uit een helikopter te werpen tijdens een vlucht rond het circuit van Monza. Het gezicht van Senna is helaas alleen voorbehouden gebleven aan Berger. We mogen ook niet het schoenincident vergeten. Het was Senna die de nette schoenen van Berger volspoot met scheerschuim toen zij onderweg waren naar een diner ergens in Japan, waardoor Berger op moest komen dagen met gympen onder zijn pak. Zonder voor deze informatie in te staan heb ik vernomen dat Berger wraak nam door alle schoenen van Senna in te wrijven met boter. Dit zorgde ervoor dat laatstgenoemde te laat kwam bij een diner met toenmalig F1-dokter Sid Watkins en diens familie.

We sluiten af met de meest gewaagde grap van Berger aan het adres van Senna. Berger was in staat zijn handen te leggen op Senna's paspoort en wist het gezicht te maskeren met wat Dennis 'an equivalent-sized piece of male genitalia' noemt. Normaliter was Senna een man van dusdanige bekendheid dat de douane op menig vliegveld hem door liet lopen. Behalve bij aankomst in Argentinië, waar de douanebeambten volgens protocol de Braziliaan 24 uur in detentie hielden voor paspoortfraude. Men zegt dat Senna als wraak alle creditcards van Berger aan elkaar heeft gelijmd, terwijl een andere bron weer zegt dat ze vastgeniet waren, terwijl weer een andere bron zegt dat ze aan elkaar vastgezet waren met een enorme moer. Hoe dan ook, hilarisch was het wél.

De lach van Senna

Volwassen kinderen waren het. Als Gerhard Berger ooit nog eens een boek over zijn samenwerking met Ayrton Senna zou schrijven, is de wereld een briljant stukje komedie rijker. Totdat het zover is zullen we het moeten doen met verhalen die van oor naar oor zijn gegaan en waar geen enkele waarheid meer van gegarandeerd kan worden. Feit is wel dat het aannemen van Berger een meesterlijke zet was van Dennis. Het megalomane van Senna, het vuur in zijn gebalde vuisten, de onafgebroken serieusheid naast de auto - gevoed door zijn vete met Alain Prost - veranderden met de komst van Berger. Langzaamaan kwam er zo nu en dan een glimlach op het gezicht van Senna, durfde hij in het openbaar grapjes te maken en zat hij bevrijd van zijn Spartaanse jeugd achter het stuur van zijn bolide. Op de grid van San Marino in 1994 glimlachte hij breed toen de Italiaanse tifosi tweemaal het volume produceerde bij aankondiging van Berger, die toen geen teamgenoot meer was, maar bij Ferrari terug was gekeerd. Het amuseerde Senna, van oor naar oor.